Nếu không phải của Mỹ, nhà sản xuất F-35 đã phá sản

(Vũ khí)

–
Máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ 5 tối tân của Mỹ là F-35 lại bị đình chỉ bay một tháng vì phát hiện ra các dấu vết gỉ sét.

F-35 còn lỗi đến bao giờ?

Giới truyền thông Mỹ cho biết, Lầu Năm Góc đã đóng băng trong 30 ngày chương trình trang bị F-35 – loại máy bay chiến đấu tàng hình tối tân thuộc thế hệ thứ 5, cho lực lượng vũ trang Mỹ, sau khi thấy trên máy bay có hiện tượng gỉ sắt, Bloomberg cho biết.

Theo Bloomberg, dấu vết ăn mòn vượt quá giới hạn tiêu chuẩn cho phép nhiều lần xuất hiện ở đường giáp nối giữa bảng bên ngoài bằng sợi cacbon với thân bằng nhôm của máy bay tiêm kích.

Đây là điều rất nguy hiểm đối với các loại máy bay do thân máy bay sẽ phải chịu quá tải rất cao trong khi bay với tốc độ siêu vượt âm. Nếu thân máy bay bị gỉ, chắc chắn những vết ăn mòn sẽ khiến thân máy bay không chắc chắn và có thể gây ra tai họa khôn lường.

Theo ông Joe Dellavedov, phát ngôn viên của Lầu Năm Góc, gỉ sắt do nhà phát triển Lockheed Martin gây ra. Tuy thừa nhận lỗi nghiêm trọng về vật liệu chế tạo nhưng ông này lại khẳng định rằng, điều đó sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng của máy bay.

Lỗi thân máy bay bị gỉ dẫn đến ăn mòn này chỉ là một trong vô số khiếm khuyết của dòng máy bay tiêm kích tàng hình tối tân nhất của Mỹ. Mặc dù đã bỏ ra hàng nghìn tỷ cho đến nay, nhưng kể cả sau khi đã biên chế, người ta vẫn chưa rõ sẽ còn bao nhiêu tiền phải chi thêm cho F-35 trong tương lai.

Mới tuần trước, Lầu Năm Góc đã phải thừa nhận về một vấn đề khác đe dọa an toàn bay của F-35. Theo đó, các phi công F-35 tiếp tục báo cáo về các hiện tượng cho thấy có tình trạng thiếu oxy, có thể khiến phi công bị ngất, gây nguy hiểm cho chuyến bay.

Chỉ trong năm 2017 đã có ít nhất 15 trường hợp báo cáo về hiện tượng nguy hiểm này. Nếu tình trạng này kéo dài trong vài năm, chưa ai biết được sức khỏe của các phi công điều khiển F-35 sẽ ra sao.

Mới đây, một nghịch lí cười ra nước mắt là hệ thống mũ lái của phi công F-35 có hệ thống hỗ trợ bay đêm lại bị phát hiện là vô phương sử dụng trong đêm tối nếu… thiếu ánh sáng.

Chương trình phát triển loại vũ khí đắt đỏ nhất trong lịch sử quân sự Mỹ (400.000 USD/chiếc mũ lái thế hệ thứ ba) cho phi công F-35B không thể hiển thị môi trường xung quanh nếu… thiếu ánh trăng, nói cách khác là không có đủ nguồn ánh sáng yếu.

F-35 được coi là máy bay đắt nhất trong lịch sử thế giới

Theo đó, camera nhìn đêm gắn trên mũ lái không cung cấp hình ảnh không gian quan sát cho phi công F-35B, khiến họ không nhìn thấy đèn tín hiệu hạ cánh trên boong và phải hạ cánh “mò” trên các tàu đổ bộ tấn công Mỹ, điều mà họ thề rằng “không bao giờ muốn trải nghiệm lại lần thứ hai”.

Nghịch lí cười ra nước mắt của F-35

Mặc dù bị phát hiện còn có hàng chục lỗi chưa khắc phục được, thế nhưng mới đây, Công ty Lockheed Martin cho biết, họ đang trong giai đoạn đàm phán cuối cùng về việc bán các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 cho 11 nước (kể cả Mỹ), với số tiền giao dịch kỷ lục đối với loại máy bay này và cả thế giới là hơn 37 tỷ USD.

Nghịch lý giữa chất lượng-giá cả-doanh số bán hàng này có thể được giải thích như thế nào? Hãy xem chuyên gia người Thụy Sĩ, Tiến sĩ Alexander Votraver thuộc Viện Dự báo và An ninh Châu Âu (IPSE) và Trung tâm Chính sách An ninh GCSP nói về dự án mua sắm F-35 của Bỉ.

Theo ông, quyết định cuối cùng về mua máy bay F-35 của các nước như Bỉ, Pháp hay Thụy Sĩ không dựa vào tính năng của máy bay, mà là dựa vào “quốc phòng, chiến lược và hợp tác chính trị”.

Ví dụ như Bộ Quốc phòng Bỉ đã nhiều lần tuyên bố rằng, F-35 là máy bay quá đắt so với những tính năng của bản thân nó và những nhiệm vụ nó có thể đảm nhận, để thay thế F-16. Do đó, họ đang cố gắng tìm loại máy bay khác đáng tin cậy hơn và phù hợp về tài chính.

Tuy nhiên, khi chính phủ Bỉ đưa ra tiêu chí mời thầu, điều kiện mua bán được nêu gần như chỉ dành cho máy bay Mỹ, khiến các tổ hợp công nghiệp quân sự châu Âu danh tiếng khác, ví dụ như như Dassault Aviation (cha đẻ của Rafale) của Pháp cũng phải “tình nguyện rút lui”.

Ro ràng là chính trị mới chính là yếu tố quyết định khiến cho F-35, mặc dù tính năng đa nhiệm kém, nhiều khiếm khuyết, lại được nhiều nước mua sắm với cái giá trên trời là khoảng 150 triệu USD/chiếc.

Giới phân tích nhận định thẳng thắn rằng, nếu F-35 không phải là sản phẩm của Mỹ – một yếu tố quyết định bắt buộc các đồng minh phải mua sắm – thì chắc chắn rằng giờ này Lockheed Martin đã phá sản vì tiêu hoang hàng nghìn tỷ USD chi phí nghiên cứu, chế tạo.

Toàn Thắng