Binh Nghiệp Việt Nam 
Khoảng đồi hơn hai hecta của gia đình ông Phạm Văn Của người dân tộc Mường ở thôn Thọ Liên (Kiên Thọ, Ngọc Lặc, Thanh Hóa) từ lâu là nơi lưu trú tường xuyên của 5.000 đến 7.000 con cò, chim các loại. Đồi chim nằm cạnh đường Hồ Chí Minh, được coi là nơi đi về sớm tối của các loài chim.
Năm nay ông 85 tuổi, có 41 năm gìn giữ khoảng không yên lặng để níu chân các loài chim về cư ngụ. “Năm 1978, 15 con cò thường tìm về đồi cao sau nhà ngủ đêm. Đất lành chim đậu, từ đó gia đình quyết giữ không cho săn bắn. Đồi thuộc diện tích đất canh tác của gia đình. Trước kia, đồi chỉ có cây thân gỗ và cây bụi, một phần trồng sắn nên gia đình tăng cường trồng thêm cây luồng, tre để chim về ở”, ông Phạm Văn Của nói.
Hàng tuần ông cùng các con cháu vẫn đi phát quang tầng lá thấp để tiện cho quá trình theo dõi vào vệ chim.
Dù quanh đồi đã được rào kín, cao hơn một mét nhưng vẫn còn tình trạng trộm chim. Hàng rào luôn phải đi kiểm tra, đoạn nào bị phá là lại rào lại.
Bắt đầu từ những năm 1999 – 2000, cò về ngày một nhiều hơn. Khu đồi cò ngày trước có diện tích gần 4 ha, nhưng nay chỉ còn lại khoảng hơn 2ha do quá trình mở rộng đường mòn Hồ Chí Minh.
Hàng ngày chim rời đi ăn từ rất sớm, chiều từ 5h30 bắt đầu trở về ngủ.
“Chiều tối, những con cò đầu tiên bay về thám thính mức độ an toàn, sau đó từng tốp vài trăm, đến vài nghìn con cùng về và bay lượn trên trời nhiều vòng rồi mới tìm chỗ đậu. Thấy có cò về, nhiều người đã săn bắn, nhưng ông Của quyết tâm bảo vệ đàn cò.”, ông Của cho biết.
Những tán cây cao nhất trên đồi gần phía nhà ông Của được chim chọn là nơi đậu để ngủ đêm.
Ngay sau khi chim về cây ngủ, ông lại đi soi đèn để kiểm tra khu vực sống, theo dõi xem những loài chim gì về ở. “Đồi chim tập trung chủ yếu là cò, có một tháng trong năm chim bồ nông di trú ngủ tạm. Ngoài ra còn có những loại chim rừng về ở”, ông kể.
Phân chim cũng là dấu hiệu để nhận biết chim khoẻ, chim yếu và thức ăn hàng ngày của chúng có đầy đủ hay không.
Chỉ sau quanh đồi không còn tiêng động yên ả thì ông mới trở về nhà ăn cơm tối.
Dù phải hy sinh cả đồi cây rộng lớn cho đàn cò có nơi trú ngụ và phải vất vả cả ngày lẫn đêm để bảo vệ đàn cò, nhưng tình yêu của ông Của với đàn chim trời lúc nào cũng vẹn nguyên.
